Kể từ 0h ngày 1/10 theo giờ Mỹ (11h cùng ngày theo giờ Việt Nam), Chính phủ Liên bang Hoa Kỳ đã chính thức ngừng cấp vốn cho các hoạt động không thiết yếu do Quốc hội không đạt được thỏa thuận về ngân sách tài khóa mới. Đây không phải là lần đầu tiên, nhưng mỗi lần “đóng cửa” đều mang lại sự bất ổn lớn, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phục hồi.
“Đóng cửa” Chính phủ Mỹ – Một cuộc khủng hoảng lặp lại
Cũng như nhiều lần trước, mấu chốt của cuộc khủng hoảng lần này nằm ở sự chia rẽ sâu sắc và bế tắc chính trị giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa. Theo tờ The Guardian, dự luật do đảng Dân chủ soạn thảo, chỉ có 47 phiếu ủng hộ của đảng Dân chủ trong khi 53 thượng nghị sĩ Cộng hòa phiếu chống. Và một dự luật khác do đảng Cộng hòa soạn thảo và đã được Hạ viện thông qua trước đó cũng được mang ra bỏ phiếu nhưng cũng không thành công khi chỉ có 55 phiếu thuận, thiếu 5 phiếu.
Do đó, nút thắt của vấn đề này có thể được xoay quanh từ các vấn đề cốt lõi như:
- Bất đồng về Chi tiêu y tế (Obamacare): Đây là mâu thuẫn chính. Đảng Dân chủ kiên quyết yêu cầu đưa vào dự luật cấp ngân sách việc khôi phục và gia hạn vĩnh viễn các khoản trợ cấp cho chương trình bảo hiểm y tế giá rẻ (Obamacare). Ngược lại, Tổng thống và một bộ phận Đảng Cộng hòa tìm cách cắt giảm hoặc loại bỏ các khoản chi tiêu này, không chấp nhận đính kèm chúng vào dự luật tạm thời.
- Sử dụng Ngân sách làm “Con tin”: Các nhà lập pháp, đặc biệt là phe bảo thủ trong Hạ viện, sử dụng dự luật chi tiêu như một đòn bẩy chính trị để buộc đối thủ phải chấp nhận các yêu cầu về cắt giảm chi tiêu công khác và từ chối thỏa hiệp, dẫn đến tình trạng bế tắc kéo dài.
- Phân cực Chính trị: Sự thiếu tin tưởng và bất đồng giữa các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa tại Quốc hội đã khiến các cuộc đàm phán phút chót đổ vỡ, đẩy Chính phủ vào tình trạng thiếu kinh phí hoạt động.
Điều gì xảy ra khi Chính phủ Mỹ đóng cửa?
Khi Chính phủ Liên bang Mỹ đóng cửa, hệ quả ngay lập tức là việc ngừng mọi hoạt động được coi là “không thiết yếu” do không còn ngân sách để duy trì. Tình trạng này kéo theo các hệ lụy nghiêm trọng đến đời sống người dân, nền kinh tế và uy tín quốc gia.
Đình trệ Dịch vụ và Chương trình Công cộng
Nhiều hoạt động của chính phủ sẽ bị đình trệ nghiêm trọng. Các dịch vụ công “không thiết yếu” sẽ ngừng hoạt động, điển hình là việc đóng cửa các công viên quốc gia, viện bảo tàng và các trung tâm du lịch liên bang. Trong lĩnh vực đối ngoại, các cơ quan như Đại sứ quán và Lãnh sự quán Mỹ tại nước ngoài (bao gồm Việt Nam) sẽ hoạt động với tần suất giảm, mặc dù các dịch vụ cấp thiết liên quan đến an toàn, an ninh và một số dịch vụ thị thực, hộ chiếu theo lịch hẹn vẫn được duy trì nếu điều kiện cho phép.
Điều này, có thể dẫn đến sự chậm trễ trong việc xử lý hồ sơ và gián đoạn các chương trình trao đổi văn hóa, giáo dục. Bên cạnh đó, các dịch vụ khác như giáo dục, môi trường, và các hoạt động nghiên cứu khoa học cũng sẽ bị đình trệ.
Ảnh hưởng đến Dịch vụ Làm Visa Mỹ & Hộ chiếu
Trong bối cảnh Chính phủ Mỹ đóng cửa, các hoạt động của Đại sứ quán và Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam (và các nước khác) sẽ được điều chỉnh theo nguyên tắc: Duy trì các dịch vụ có thể tự chi trả bằng phí thu được và giảm hoặc ngừng các hoạt động được cấp ngân sách liên bang.
Theo đó, các dịch vụ làm Visa Mỹ và Hộ chiếu như visa du lịch, du học, việc làm, visa định cư,… có xu hướng được tiếp tục duy trì vì chúng được tài trợ từ các khoản phí người nộp đơn đã đóng. Tuy nhiên, do nguồn nhân lực bị cắt giảm sẽ khiến cho tốc độ xử lý hồ sơ và khả năng mở thêm lịch hẹn có thể bị chậm lại đáng kể. Vì vậy, người nộp đơn có thể phải đối mặt với thời gian chờ đợi kéo dài hơn.
Chính vì thế, dưới đây là một số lưu ý quan trọng dành cho tất cả người nộp đơn xin visa trong giai đoạn này:
- Theo dõi kênh chính thức: Thường xuyên kiểm tra trang web và các kênh truyền thông xã hội chính thức của Đại sứ quán/Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam để nắm bắt thông báo cập nhật về tình trạng dịch vụ và bất kỳ thay đổi nào về lịch hẹn.
- Chuẩn bị tâm lý cho sự chậm trễ: Nếu bạn có kế hoạch đi Mỹ trong thời gian tới, hãy nộp hồ sơ sớm hơn bình thường và chuẩn bị cho việc quá trình xử lý có thể bị kéo dài.
- Không thể hoàn tiền phí (MRV Fee): Phí xử lý visa đã đóng sẽ không được hoàn lại cho dù bạn có quyết định hủy hoặc không thể đi phỏng vấn do sự cố đóng cửa.
- Chuẩn bị phương án dự phòng: Nếu bạn có lịch bay hoặc nhập học gấp, nên trao đổi trước với công ty, trường hoặc hãng hàng không để có phương án linh hoạt.
Khi nào Chính phủ Mỹ mở cửa lại?
Hiện chưa có dấu hiệu rõ ràng về thời điểm chính phủ Mỹ sẽ mở cửa trở lại. Tình trạng này sẽ chấm dứt khi và chỉ khi Tổng thống và Quốc hội đạt được thỏa thuận về một dự luật chi tiêu mới hoặc một nghị quyết gia hạn ngân sách tạm thời. Các nhà phân tích cho rằng, áp lực từ dư luận và thị trường tài chính sẽ buộc các nhà lập pháp phải hành động. Tuy nhiên, với lập trường cứng rắn hiện tại của cả hai bên, có khả năng đợt đóng cửa này sẽ kéo dài hơn dự kiến, gây ra những hệ lụy đáng kể không chỉ trong nước Mỹ mà còn trên phạm vi toàn cầu.
Việc Chính phủ Mỹ đóng cửa lần thứ 15 kể từ năm 1981 là một lời nhắc nhở rõ ràng về sự rạn nứt trong hệ thống chính trị quốc gia này. Dù lịch sử cho thấy các đợt đóng cửa thường được giải quyết sau vài ngày hoặc vài tuần, cuộc khủng hoảng lần này xảy ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang bất ổn và lạm phát cao, làm tăng thêm rủi ro.
Mọi con mắt hiện đang đổ dồn về Washington, nơi các nhà lập pháp cần tìm cách “gỡ nút thắt” để tìm kiếm một giải pháp ngân sách phù hợp. Nếu không, sự kiện này không chỉ làm tổn thương hàng trăm nghìn công dân Mỹ mà còn làm suy giảm uy tín của cường quốc này trên trường quốc tế. Vậy, liệu các nhà lập pháp có thể nhanh chóng tìm được tiếng nói chung để đưa chính phủ trở lại hoạt động bình thường hay cuộc khủng hoảng sẽ kéo dài và gây ra thiệt hại lớn hơn?
Theo thông tin từ báo Thanh niên
